Afgelopen jaar ontwierp ik een nieuw logo voor de onderzoeksafdeling Microbiology aan de Wageningen Universiteit en Research. Hun onderzoeken, kennis en expertise worden toegepast in gebieden als gezondheid en voedsel, bioproducten en energie, milieu en duurzaamheid. De experts komen van over de hele wereld en zijn gepassioneerd, en vernieuwend en innovatief in hun vakgebied.
Voor dit logo-ontwerp zat de uitdaging in het combineren van wetenschap met design en in de complexiteit van het onderwerp. Bij microbiologie zullen de meesten gelijk denken aan microscopen, maar dat is niet wat microbiologie écht is. Nadenken over wat microbiologie wél is, wordt al snel filosofisch.
Want microben maken leven mogelijk, ze creëren leven, ze veranderen leven. Kortom, microben zijn leven! Om een existentiële crisis te voorkomen ben ik mij gaan focussen op de kernwoorden die de onderzoekers en professoren mij hebben aangedragen: interconnectivity, interaction, diversity, sustainability, dynamic.
Interconnectivity, interaction, diversity, sustainability & dynamic
Tijdens onze online meetings werden mooie frasen genoemd als ‘Complexity on different levels’, niet natuurgetrouw maar ‘a simplified version of’. En ‘Microbes are cool!’.
Ik ben me gaan verdiepen in het onderwerp. Welke soorten microben zijn er? Wat doen ze bij Laboratory of Microbiolgy precies? Tijdens mijn zoektocht vond ik prachtige overzichten van de verschillende soorten micro-organismen, de relaties en verschillen tussen de soorten en de herkomst. Zo’n overzicht of weergave wordt de Phylogenetic tree genoemd. Het is een soort stamboom voor microben. En net zoals dat je data in staafdiagrammen, cirkeldiagrammen, etc. kunt weergeven, hebben deze stambomen ook verschillende visuele weergaven. Één daarvan is cirkelvormig.
Zo’n phylogenetic tree lijkt ook op een ’tree’, omdat het uit verschillende takken bestaat waarbij sommige takken met elkaar zijn verbonden. Daarnaast is het een mooie referentie naar ‘interconnectivity’ en ‘life’. De ronde variant, deed mij ook denken aan een globe, wat ik een mooie referentie vond naar de wereldwijde impact van de onderzoeken van MIB en de impact en waarde van microben op aarde.
Een vereenvoudigde versie van de complexiteit van microbiologie
Om terug te komen op mijn uitdaging: “hoe combineer ik wetenschap met design?” We hebben er voor gekozen om de phylogenetic tree in het logo te verwerken. Maar een tekening van takjes of iets waarvan ik denk dat het een phylogenetic tree is, maakt het niet wetenschappelijk accuraat. Een leek zal geen onderscheid kunnen maken, maar omdat dit logo binnen de wetenschappelijke en academische wereld gebruikt zou worden, was enige accuraatheid wel belangrijk. Zo had ik in het begin een verouderde versie van de stamboom gebruikt. Uiteindelijk heeft MIB mij de juiste gegeven, maar daarmee ontstond een nieuw probleem op het gebied van design.
Een logo moet namelijk leesbaar zijn en duidelijk. De nieuwe phylogenetic tree bestond uit 60 takken. En hoe verwerk ik 60 lijnen in een beeld van een centimeter of zelf kleiner? Ik kan niet zomaar takken weglaten, want dat betekent dat ik een bepaald soort micro-organisme uit de stamboom heb verwijderd. En als ik tóch takken zou verwijderen, welke mag dan blijven en welke kan weg?
Om een mate van wetenschappelijke accuraatheid en de integriteit van de phylogenetic tree te behouden koos ik er voor om in te zoomen op de tree. Alle takken (dus microben) zijn gewoon aanwezig, sommigen zijn alleen niet zichtbaar omdat ze buiten het beeld vallen.
Dat is het uiteindelijke ontwerp geworden. Een vereenvoudigde versie van de complexiteit van microbiologie. Het logo is sinds begin januari te zien op de website van Wageningen University & Research, Laboratory of Microbiology.
